Czym jest Zakładowa Kontrola Produkcji?

Produkcja

Od 2013 roku na obszarze Unii Europejskiej obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. zwane w skrócie CPR, ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych. Komisja Europejska publikuje informacje o nadaniu Normom Europejskim statusu norm zharmonizowanych z dyrektywą w formie komunikatów, które ukazują się w Dzienniku Urzędowym UE.

Przykładem jest norma EN 1090, odnosząca się do wykonywania konstrukcji stalowych i aluminiowych. Od połowy 2012 roku wszystkie wyroby metalowe wytwarzane w firmach działających w ramach nadzoru budowlanego muszą otrzymać certyfikację EN 1090-1. Warunkiem koniecznym jest zorganizowanie oraz posiadanie przez producenta opisanego i wdrożonego oraz certyfikowanego systemu Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP).

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ISO 9001 A ZAKŁADOWA KONTROLA PRODUKCJI Zakładowa Kontrola Produkcji łączy sposoby działania, środki i prowadzony przez przedsiębiorstwo nadzór nad zgodnością wyrobu ze specyfikacjami technicznymi. Nie jest obowiązkiem producenta wyrobu budowlanego wdrożenie systemu zarządzania jakością zgodnego z normą ISO 9001, gdyż w tym wypadku obowiązuje tu zasada dobrowolności. Mimo to posiadanie tego systemu, wraz z równoczesnym spełnieniem wymagań wskazanych przez producenta specyfikacji technicznych, stanowią realizację Zakładowej Kontroli Produkcji. Warto porównać oba te systemy (ZKP i ISO 9001), aby poznać różnice w zakresie ich stosowania.

Dokonując takiej analizy dostrzec można, że System Zarządzania Jakością zgodny z normą ISO 9001 to system dobrowolny, dotyczący wszystkich branż i opierający się na samej normie, podczas gdy system Zakładowej Kontroli Produkcji jest wymagany przepisami prawa, odnosi się tylko do producentów wyrobów budowlanych, a zakres jego wymagań jest różny w zależności od rodzaju wyrobu i definiowany w dokumencie odniesienia.

CO TO JEST ZAKŁADOWA KONTROLA PRODUKCJI?

Zakładowa Kontrola Produkcji jest to system oparty na stałej wewnętrznej kontroli produkcji, prowadzonej obowiązkowo przez producenta. Opiera się on na systematycznej pisemnej dokumentacji procedur obejmujących wszystkie elementy produkcji, wymagania i przepisy przyjęte w przedsiębiorstwie. Takie zapisy dotyczące systemu kontroli produkcji gwarantują rozumienie potrzeby zapewnienia jakości wyrobów i umożliwiają osiągnięcie stabilnych właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz są niezbędnymi elementami sprawdzania skuteczności funkcjonowania systemu Zakładowej Kontroli Produkcji.

DOKUMENTACJA ZKP

W skład dokumentacji Zakładowej Kontroli Produkcji wchodzą:

  • księga ZKP, która określa i opisuje zakres Zakładowej Kontroli Produkcji;
  • specyfikacje techniczne: dla wyrobów (zgodnie z dokumentem odniesienia, w zależności od zamierzonego zastosowania), surowców i materiałów stosowanych do produkcji oraz dla wyrobów na poszczególnych etapach produkcji;
  • udokumentowane procedury lub instrukcje dotyczące: nadzorowania procesu produkcyjnego oraz prowadzenia kontroli i badań w celu wykazania zgodności wyrobu na poszczególnych etapach jego produkcji;
  • nadzoru nad wyposażeniem do kontroli i badań wyrobu na wszystkich etapach jego wytwarzania;
  • prowadzenia oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu na podstawie badań;
  • postępowania z wyrobami niezgodnymi z założonymi wymaganiami;
  • postępowania z reklamacjami;
  • prowadzenia działań korygujących i zapobiegawczych;
  • dokumenty informacyjne: przepisy prawa, opis technologiczny, dokumentacja techniczna, schemat organizacyjny.

Dokumentacja ZKP powinna być nadzorowana przez wyznaczoną osobę posiadającą odpowiednie kompetencje i uprawnienia. Powinna być stale uaktualniana i uzupełniana, gdy w procesie produkcji, w wyrobie lub systemie ZKP zostaną wprowadzane jakieś zmiany. Producent powinien prowadzić wykaz wszystkich dokumentów i zapisów.

ZAKRES FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZKP

Sposób wdrożenia Zakładowej Kontroli Produkcji uzależniony jest od poziomu wymagań użytkowych wyrobu, stopnia automatyzacji linii i urządzeń produkcyjnych. System ZKP powinien więc, uwzględniając charakterystyczne cechy i specyfikę przedsiębiorstwa, określać:

  • odpowiedzialność konkretnych osób za poszczególne zadania mające wpływ na zgodność wyrobu z wymaganiami;
  • procedury związane z działaniem zakładowej kontroli produkcji dot. np. właściwości użytkowych wyrobu na odpowiednim etapie produkcji;
  • metody prowadzenia i nadzorowania zapisów;
  • rodzaje szkoleń, jakim poddani zostaną pracownicy, których działania mają wpływ na jakość;
  • zasady postępowania z reklamacjami;
  • zasady prowadzenia działań korekcyjnych, w celu naprawienia niezgodności.

KORZYŚCI PŁYNĄCE Z WDROŻENIA ZKP

Prawidłowo wprowadzony i właściwie działający system ZKP zapewnia:

  • stabilność produkcji;
  • spełnienie wymagań niezbędnych dla produkcji wyrobów budowlanych;
  • ograniczenie ryzyk związanych z odbiorem robót przez zamawiającego,
  • uniknięcie kar administracyjnych
  • utrzymanie jakości produkowanych wyrobów poprzez wymaganą kontrolę jakości na każdym etapie produkcji
  • jest warunkiem oznakowania wyrobu znakiem CE lub B.

PODSUMOWANIE

Zakładowa Kontrola Produkcji gwarantuje zachowanie zgodności właściwości użytkowych wyrobu z deklaracjami producenta. Na podstawie informacji zawartej w tej deklaracji, końcowy użytkownik stosuje wyrób w odpowiedni sposób, dlatego niezwykle istotne jest, by była ona zrozumiała i czytelna, a wyrób posiadał cechy w niej wymienione.

Oznakowanie wyrobu znakowaniem CE bądź B potwierdza, że w trakcie produkcji wyrobu przeprowadzano odpowiednie oceny i weryfikacje. Ma to bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo użytkowania obiektów budowlanych.