Każdy kierowca pracujący zawodowo i prowadzący pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony lub pojazd służący do przewozu co najmniej 9 osób z kierowcą, wyposażony w elektroniczny tachograf powinien posiadać kartę kierowcy. Dzięki temu możliwe jest monitorowanie czasu pracy kierowcy oraz wszelkich innych parametrów samochodu.

Tachograf pełni w tym przypadku podobną rolę jak czarne skrzynki w samolotach, dzięki którym można odczytywać wszystkie najważniejsze parametry lotu. W niektórych przypadkach kierowca powinien bezwzględnie wykonać wydruk z tachografu i odpowiednio go opisać. Taką sytuacją jest np. kradzież lub zgubienie karty kierowcy, a także przekroczenie czasu pracy kierowcy, czasu jazdy lub skrócenie niezbędnego odpoczynku.

Kiedy możemy mówić o przekroczeniu czasu jazdy kierowcy?

Każdy kierowca poruszający się pojazdem wyposażonym w cyfrowy tachograf zobligowany jest do przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy. Jednak czasami zdarzają się sytuacje, które często nie z winy samego kierowcy uniemożliwiają mu poruszanie się w ramach czasowych określonych w przepisach.

W sytuacji, gdy te normy zostaną przekroczone i kierowca zostanie poddany kontroli przez Inspekcję Transportu Drogowego lub inne służby kontrolne w Polsce, lub za granicą, może zostać na niego nałożony surowy mandat. Ustawodawca przewidział jednak taką sytuację i umożliwił uniknięcie tego typu kary dzięki art. 12 rozporządzenia 561/2006, który pozwala na odstępstwa od przepisów o czasie pracy kierowcy w określonych sytuacjach.

„Pod warunkiem, że nie zagraża to bezpieczeństwu drogowemu oraz umożliwia osiągnięcie przez pojazd odpowiedniego miejsca postoju, kierowca może odstąpić od przepisów art. 6-9 w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu lub ładunku. Kierowca wskazuje powody takiego odstępstwa odręcznie na wykresówce urządzenia rejestrującego lub na wydruku z urządzenia rejestrującego, albo na planie pracy najpóźniej po przybyciu do miejsca pozwalającego na postój.”

Rozliczanie czasu pracy kierowców jest obowiązkiem pracodawcy, który zatrudnia danego kierowcę. Ewidencja czasu pracy kierowcy może być prowadzona za pomocą zapisu na wykresówkach, wydruków danych z karty kierowcy i tachografu, plików pobranych z karty kierowcy i tachografu, innych dokumentach potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności oraz rejestrach opracowanych na podstawie dokumentów, o których mowa wcześniej.

Ewidencja czasu pracy kierowcy określa:

• liczbę przepracowanych godzin oraz godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy,
• liczbę godzin przepracowanych w nocy,
• liczbę nadgodzin,
• dni wolne od pracy,
• liczbę godzin dyżuru, godzinę jego rozpoczęcia i zakończenia oraz miejsce jego popełnienia
• zwolnienia z pracy oraz inne usprawiedliwione nieobecności,
• nieusprawiedliwione nieobecności w pracy,
• czas pracy młodych kierowców przy czynnościach niezbędnych do odbycia przez nich przygotowania zawodowego.

Wydruk informujący o przekroczeniu czasu jazdy kierowcy

Taryfikator zbiera na bieżąco wszelkie informacje na temat jazdy oraz parametrów samochodu i zapisuje je na karcie kierowcy. W przypadku przekroczenia czasu pracy, czasu jazdy lub skróceniu czasu odpoczynku, kierowca powinien w dniu naruszenia przepisów, na najbliższym możliwym postoju wykonać wydruk z tachografu i odpowiednio go opisać.

W tym celu na odwrocie wydruku powinno się uzasadnić, dlaczego doszło do złamania przepisów. Takie postępowanie usprawiedliwia m.in. bezpieczeństwo ładunku oraz innych uczestników ruchu drogowego. Na końcu powinien znaleźć się także podpis kierowcy.

Wydruk ten trzeba mieć przy sobie przez kolejne 28 dni, ponieważ w przypadku kontroli jest on potwierdzeniem, że wszystko zostało zrobione zgodnie z prawem. W przypadku jego nieposiadania na kierowcę zostanie nałożony mandat, którego wysokość określa taryfikator.

Warto wiedzieć, że wysokość mandatu w przypadku przekroczenia czasu pracy kierowcy może być naprawdę bardzo duża. Przy poważnym naruszeniu przepisów wysokość mandatu może wynieść nawet kilka tysięcy złotych. Z tego powodu warto dokładnie znać przepisy i wiedzieć, kiedy wydruk jest niezbędny, jak go opisać i jak długo mieć go przy sobie w razie jakiejkolwiek kontroli czy to ze strony Inspekcji Transportu Drogowego, czy innych służb.